کتاب درمان هيجان مدار براي تروماي پيچيده رويکرد يکپارچه
دسته بندی : اختلالات هیجانی
مترجم : عباس موزیری
انتشارات : انتشارات ابن سینا
سال چاپ : 1403
نوبت چاپ : 1
قطع : وزیری
شابک : 9786008254227
تعداد صفحه: 400
-
ارسال سریع
ارسال سریع با پست
-
پرداخت امن
پرداخت از طریق درگاه های بانکی
کتاب درمان هيجان مدار براي تروماي پيچيده رويکرد يکپارچه
نوشته: ساندرا ک پاي ويو
آنتونيو پاسکال
مترجمان: محمد آرش رمضاني، عباس موزيري
ويراستار: فاطمه نادري
تعداد صفحه 400
شابک: 9786008254227
شوميز/ وزیری
مقدمهای بر درمان هیجانمدار برای تروما
«درمان هیجانمدار برای تروما» چیست؟
تطور درمان هیجانمدار برای تروما بهمثابۀ رویکردی یکپارچهنگر و روزآمدسازیهای ویراست دوّم
2. مدل درمان هیجانمدار برای تروما
ویژگیهای متمایز درمان هیجانمدار برای تروما
تمایز درمان هیجانمدار برای تروما از مدل عمومی درمان هیجانمدار
مرور نظریۀ هیجانِ زیربنای درمان هیجانمدار برای تروما
فرآیندهای تغییر: پردازش هیجانی در درمان هیجانمدار برای تروما
مدل تغییر و مرحلههای درمان هیجانمدار برای تروما
مرحلۀ آغازین درمان
اصول مداخله برای خلق اتحاد درمانی سازنده
اهداف شکلگیری اتحاد درمانی در مرحلۀ یک درمان هیجانمدار برای تروما
مقایسۀ درمان هیجانمدار برای تروما با دیدگاههای دیگر دربارۀ تجربهگری
تجربهگری در مقایسه با سازههای دیگر
پژوهش دربارۀ تجربهگری در درمان
فرآیند عمقبخشی گامبهگام تجربهگری
رهنمودهایی برای مداخلۀ تمرکز ساختاریافته
فرآیند درگیرشدن در رویارویی تصوری
گامهای رویارویی تصوری و اقدامهای متناظر درمانگر
شکلگیری رابطه در رویارویی تصوری اولیه
کاوش فراخواننده: مسیر جایگزین رویارویی تصوری
مشکلات درمانجو با رویارویی تصوری اولیه
مرحلۀ میانی درمان
7. کار با خاطره در درمان هیجانمدار برای تروما
رویکردهای گوناگون کار با خاطره
اهداف و فرآیندهای کار با خاطره در درمان هیجانمدار برای تروما
دستورالعملهای کاربست کار با خاطره در درمان هیجانمدار برای تروما
درمانجو از خاطرهها اجتناب میکند
خاطرههایی از «خودِ» معیوب یا آسیبدیده
8. کاهش ترس، اضطراب، و اجتناب از تجربۀ درونی
ترس، اضطراب و اجتناب از منظر درمان هیجانمدار برای تروما و سایر رویکردها
تشخیص فرآیندی: تمایز گونههای متفاوت ترس و اضطراب
مداخلههایی برای مدیریت اضطراب و ترس
کمک به درمانجو برای ابراز تجربة هیجانی اولیه
9. تبدیل احساس گناه، شرم و خودسرزنشگری
مقایسۀ دیدگاه درمان هیجانمدار برای تروما دربارۀ حس گناه و شرم با سایر رویکردها
تشخیص فرآیندی: تمایز گونههای متفاوت تجربة شرم
مداخلههایی برای کاهش شرم ثانویه
مداخله با شرم اولیۀ انطباقی ناشی از نقض استانداردهای شخصی
مداخله برای تبدیل شرم اولیۀ غیرانطباقی
مرحلۀ پایانی درمان
10. حلوفصل آسیب بینفردی از مسیر خشم انطباقی
مروری بر نظریه و پژوهش دربارۀ حلوفصل ترومای بینفردی
خشم و تروما از منظر دیدگاههای نظری گوناگون
تشخیص فرآیندی: تمایز گونههای متفاوت خشم
مداخلههایی برای تغییر خشم غیرانطباقی
مداخله برای ترویج خشم اولیۀ انطباقی
11. حلوفصل ترومای بینفردی از مسیر غم و سوگ
سوگ ترومایی از منظر دیدگاههای نظری گوناگون
تشخیص فرآیندی: تمایز گونههای متفاوت غم
اصول مداخله برای گسترش غم انطباقی
مداخلههایی برای ترویج غم و سوگواری برای فقدانها
آگاهی از خردهتغییرها و پذیرش آنها
گذشته، حال، و آیندۀ درمان هیجانمدار برای تروما
تأثیر درگیری عاطفی عمیق با تروما بر درمانگر
پیوست 1. نسخۀ کوتاه مقیاس تجربهگری درمانجو
پیوست 2. نسخۀ کوتاه سیاهۀ اتحاد درمانی
پیوست 3. نسخۀ کوتاه مقیاس درجۀ حلوفصل
پیوست 4. یوگا: مکملِ درمان هیجانمدار برای تروما
مقدمهای بر درمان هیجانمدار برای تروما
تحولات، جنبههای برجسته، نقاط قوت، و کمکها
تروما حاوی تجربههای جانکاه هیجانیست که میتواند آثار ویرانگر روانی، جسمی، و اجتماعی در پی داشته باشد. خاصه ترومای پیچیده[1] که مواجهۀ مکرر با خشونت و خدشه به اعتماد در رابطه با چهرههای دلبستگی[2] را در بر میگیرد. سوءاستفاده و غفلتِ مراقبان و عزیزان در هر سنی که رخ دهد میتواند مخرب باشد، اما این تجربهها در کودکی آثار زیانبارتری بر رشد فرد به جا میگذارد و به مجموعهای از پیآمدهای درازمدت میانجامد. عواقب تأییدشدۀ تروما بیانگر ظهور اختلال مزمن استرس پس از سانحه[3]، اختلالهای اضطرابی، افسردگی، وابستگی به مواد، خودزنی، آسیب شخصیت[4]، و اختلالهای عصبتکاملی پایدار (ناتنظیمی سیستم عصبی، ناگویی هیجانی[5]) است. شاید مخربترین اثرش پیآمدهای منفیست که چنین تجربههایی بر رشد و ظرفیت هیجانی افراد، درک فرد از «خود،» و ظرفیت آنان برای روابط بینفردی دارد. گرچه تجربۀ سوءاستفاده و غفلت احساسهای درماندگی و وحشت را در بر میگیرد، اختلال استرس پس از آسیب لزوماً ویژگی معرف مشکلاتی نیست که شاید در نتیجۀ تروما رخ بنمایاند. بسیاری از هیجانهای دردناک و تهدیدآمیز (علاوهبر ترس) منبع چشمگیر پریشانی برای افرادیاند که تجربۀ سوءاستفاده دارند: احساسها و هیجانهایی نظیر حس گناه، شرم و خودسرزنشگری بهدلیل قربانیشدن[6]؛ خشم ناشی از تجاوز و بدرفتاری دیگران؛ و غمی که به فقدانهای فراوان گرهخورده با تروما برمیگردد (خاصه تروماهایی که از سوی عزیزان به فرد تحمیل شدهاند).
بدرفتاری کودکی[7] چه از دید عموم و چه در نمونههای بالینی بهطرز دلهرهآوری رواج دارد. سابقۀ بدرفتاری کودکی عامل خطریست که تقریباً با هر نوع آسیب روانی در بزرگسالی همبسته است (انجمن روانپزشکی آمریکا، 2013؛ اینگرام و پرایس، 2010). بهعلاوه، ترومای سوءاستفادۀ کودکی مهمترین عامل خطر برای قربانیشدن مجدد است، از این رو غالب چنین قربانیانی با چند گونۀ سوءاستفاده و غفلت مواجه و اغلب در چنگال چند متجاوز گرفتار بودهاند. به زبان ساده اینکه بیشتر بالینگران با درمانجویانی کار خواهند کرد که پیشینۀ ترومای پیچیده دارند و نیاز به آموزش رویکردهای درمانی مؤثر حس میشود.
کتاب پیش رو درمان دارای دستورالعملی را پیشکش میکند، که از یک سو، بسیار مشخص و دقیق در پژوهشها به کار گرفته شده، و از سوی دیگر، آنقدر انعطافپذیر است که بالینگران در کار درمانی روزانۀ خود به کار ببندند. از کتاب حاضر میتوان برای برنامههای آموزشی تکمیلی استفاده کرد و با توصیههای انجمن روانشناسی آمریکا به ارائۀ آموزش رویکردهای پژوهشبنیان همسوست. در نهایت، هدف کتاب طرح جنبههای نظری و عملی درمان هیجانمدار برای تروما، و ضمناً بیان پژوهشهای حامی آن با چنان صراحت و شفافیتیست که بالینگران دیدگاههای نظری گوناگون بتوانند از همۀ این بسته استفاده کنند یا جنبههایی از مدل را با درمان کنونی خود ادغام کنند. میتوان با حفظ اصول بنیادین مداخله، مدل را تغییر داد تا به نیازهای درمانجویان گوناگون، بسته به گونه و شدت تروما، عقبه و شدت نشانهها، و طول درمان پاسخ دهد.
«درمان هیجانمدار برای تروما» چیست؟
رویههای مواجههمحور[8] رویکرد اصلی یاری انسانها برای کار با تروماست. با وجود این، آنها تجربههای طاقتفرسا و انزجارآوری برای درمانجویاناند، پس میزان رد این رویکردها یا ریزش در آنها بهطرز ناامیدکنندهای بالاست. در چنین شرایطی بالینگران باید از سایر گزینههای درمانی مؤثر آگاه شوند. بهعلاوه، ماندگاری درمان برای ترومای پیچیده صرفاً «احساس ترس و پریشانی کمتر» نیست، بلکه «تجربۀ هیجانهای سالمتر» است. «درمان هیجانمدار برای تروما[9]» روش درمانی فردی مؤثریست (پایویو و همکاران، 2010؛ پایویو و نیووِنهوس، 2001) که تمرکز جامعی بر تروما و سهم پررنگ و کممانندی در نظریه، پژوهش و کاربست فنون در این حوزه دارد.
درمان هیجانمدار برای تروما منظومهای از پریشانیهای همراه با ترومای پیچیده را هدف میگیرد، و علاوهبر نشانههای پریشانی و مشکل در کارکرد، سراغ حل مسائل فرد با افرادی (معمولاً چهرههای دلبستگی) میرود که در گذشته سوءاستفاده و غفلت کردهاند. درمانجویان نهتنها بهدلیل مشکلات کنونیشان آشفته میشوند، نتوانستهاند این قبیل جراحتهای هیجانی خاص را التیام ببخشند. حل مسائل با دیگران مهم و پرورش رابطۀ درمانی قوی نشانههای پریشانی را میکاهد، بر عزتنفس
میافزاید، و به بهبود عملکرد کلی بینفردی میانجامد. مدل استاندارد درمان هیجانمدار برای تروما که در این متن ارائه میشود درمان فردی کوتاهمدت (16 تا 20 جلسه) برای افرادیست که با گونههای بدرفتاریهای کودکی (سوءاستفادۀ هیجانی، جسمی، جنسی، و غفلت هیجانی) مواجه بودهاند. درمانجویان در آغاز درمان گونۀ تجربههای خود و دیگران سوءاستفادهگر و غافلی را میشناسند که مایلاند در درمان بر آنان تمرکز کنند. برای این منظور، دستورالعمل درمان آنقدر منعطف است که به نیازهای درمانی فردی هر درمانجو بپردازد. بهعلاوه، در حالی که پژوهشها بر بازماندگان بدرفتاریهای کودکی متمرکز شدهاند، این کتاب موضوع را به آن دسته از تروماهای ارتباطی بسط میدهد که در روابط صمیمانه و/ یا مهم دورۀ بزرگسالی رخ داده است.
تحولات در رویکرد هیجانمدار
درمان هیجانمدار برای تروما جزء دستۀ در حال تکاملی از درمانهای روانشناختیست که با عنوان رویکرد هیجانمدار به ناراحتیها یا اختلالهای خاصی شناخته میشود (ر.ک گرینبرگ و گُلدمن، 2019الف). بنابراین، درمان کنونی ترومای پیچیده مدل عمومی درمانی هیجانمدار را اقتباس کرده است که گرینبرگ و پایویو (1997) ارائه کردهاند و برای این منظور مداخلهها را تغییر دادهاند، ساختار را متناسبسازی، و بر نیازهای خاصی از قربانیان تروما تأکید کردهاند. این پیشرفتها بر پایۀ یک برنامۀ درازمدت پژوهشی بوده که از سال 1993 آغاز شده است و مقدمۀ ظهور تفاوتهای مهمی از مدل اولیه شد تا برای جامعۀ هدف مناسبتر باشد.
برخلاف درمانجویان افسردهای که تحت درمان هیجانمدار قرار میگرفتند، درمانجویانی که از ترومای بینفردی مزمن رنج میبرند نیازمند پرداختن به مسائلی نظیر مدیریت نشانهها و ناتنظیمی هیجانی هستند. افزون بر این، افراد مبتلا به اختلال استرس پس از آسیب یا اختلال استرس پس از آسیب پیچیده اغلب مشکلاتی در حافظۀ روایی[10] و برچسبزنی (نامگذاری)[11] یا توصیف احساسهایشان تجربه میکنند (یعنی ناگویی هیجانی). اجتناب مزمن و آگاهی ناچیز از تجربههای هیجانی درونی در چنین درمانجویانی بسیار دیده میشود و این نقص را باید در درمان موفق تروما اصلاح کرد. مکرر دیده میشود که چنین درمانجویانی از اضطراب اجتماعی همآیند نیز رنج ببرند و در روابط جدید محتاط عمل کنند. همۀ مشکلات این دسته از درمانجویان سبک رهنمودیتر درمانگر، مربیگری و هدایت هیجانی آشکارتر، و تغییر در تأکیدها نسبت به مدل درمانی هیجانمدار اصلی را میطلبد.
بهعلاوه، فن نامآشنای صندلی خالی[12] که در درمان هیجانمدار برای درمان مسائل دیرینۀ بینفردی یا «کار (مسئلۀ) ناتمام[13]» با دیگرانِ مهم به کار میرود، کاربستش در همان شکل اولیه و حین مواجهه با فرد سوءاستفادهگر (متجاوز[14]) مناسب و درست نیست. درمانجویان ترومایی دشواری زیادی در رویارویی تصوری[15] با متجاوزان تجربه میکنند و مداخله در این زمینه مستلزم توجه بیشتر به تنظیم عاطفه[16] یا کاربست مداخلههای جایگزین برای آنان است. فن صندلی خالی در درمان هیجانمدار برای تروما بیپردهتر و صریحتر از مدل اصلی درمان هیجانمدار به اصول مواجهۀ تدریجی با تروما اشاره میکند. پس، کار با ترومای پیچیده تغییر در مداخلهها و افزودن کار با خاطره[17] را میطلبد تا به منظومۀ منحصربهفردی از نیازهای درمانی پاسخ دهد.
در پایان اینکه گرچه مدل عمومی درمان هیجانمدار فنون (تکلیفهای) متعدد را پیش میکشد تا فرآیندهای خودانتقادگری[18]، خودبازداری[19] و جراحتهای بینفردی قدیمی را شفا دهد، این فنون لزوماً نه همراه هم به کار بسته میشوند، و نه از ترتیب معینی پیروی میکنند. در مقابل، مشاهدۀ درمانِ قربانیان ترومای پیچیده نشان داده است که این رویکرد درمانی همواره مستلزم توجه به پریشانیهای مرتبط با خود و دیگران است. نیز، پی بردیم درمانجویان پس از کاهش پریشانیهای مرتبط با خود (ترس، اجتناب، خودسرزنشگری)، در پی حل مسائل بینفردی گذشته برمیآیند. در نتیجه: درمان هیجانمدار برای تروما ابتکاریست که در سه مرحلۀ متوالی ساختار یافته است، با وجود این، هر بار میتوان به مرحلههای پیشین بازگشت و بازنگری کرد.
شاخصهای کاربست و منع کاربست درمان
شاخصهای تناسب درمانجویان با درمان هیجانمدار برای تروما با غالب بهترین درمانهای تروما همخوانی دارد (کورتوا و همکاران، 2017؛ فورد و کورتوا، 2020). در کل، درمان هیجانمدار برای تروما برای درمانجویانی طراحی شده است که مناسب درمان کوتاهمدت ترومامحورند و ظرفیت ایجاد رابطۀ درمانی را در چند جلسه معدود و توانایی تمرکز بر مسئلۀ محدود و مشخصی از گذشته (که در این مورد ترومای کودکیست) را دارند. نسخۀ استاندارد درمان هیجانمدار برای تروما مناسب درمانجویانی نیست که اصلیترین مسئله آنان ناتنظیمی شدید عاطفه است و بیم آسیب به خود و دیگران میرود، یا به کار افرادی نمیآید که مشکلات (خشونت خانگی، وابستگی به مواد) یا روابط (مشکلات والدگری، یا زناشویی) کنونی آنان اولویتدارتر از مسائل یا روابط گذشته است. با وجود این، جنبههایی از درمان هیجانمدار برای تروما در درمانهای درازمدت ادغام شده است؛ خاصه در درمانهایی که وقت بیشتری را به آموزش مهارتهای تنظیم هیجانی و حل مشکلات کنونی زندگی اختصاص میدهند؛ گاه این قسم مشکلات پیآمد تروماهای گذشته هستند.
| عنوان کتاب | کتاب درمان هيجان مدار براي تروماي پيچيده رويکرد يکپارچه |
|---|---|
| گروه کتاب | اختلالات هیجانی |
| نویسنده | |
| مترجم | عباس موزیری |
| شابک | 9786008254227 |
| قطع کتاب | وزیری |
| تاریخ انتشار | 1403 |
| ناشر | انتشارات ابن سینا |
| سال چاپ | 1403 |
| نوبت | 1 |
| تگ ها |
00_140x196.jpg)
